Zamek Królewski w Warszawie, Canaletto, 1770 (foto: wikpedia).
223 lata temu, w dniu 3 maja 1791 roku, po burzliwej debacie Sejm Czteroletni przyjął przez aklamację ustawę rządową, która przeszła do historii jako Konstytucja 3 Maja. Była drugą na świecie i pierwszą w Europie
ustawą regulującą organizację władz państwowych, prawa i obowiązki obywateli. Dokument ten stał się symbolem tradycji niepodległościowych państwa polskiego. Konstytucja została uchwalona na Zamku Królewskim w Warszawie.
Oryginał Konstytucji 3 Maja (foto: wikipedia).
Król Stanisław August Poniatowski (1764 – 1795), jeden z autorów tekstu Konstytucji 3 maja (foto: wikipedia).
Sala Senatorska na Zamku Królewskim w Warszawie, miejsce uchwalenia Konstytucji 3 maja (foto: wikipedia).
Zaprzysiężenie Konstytucji 3 maja, rysunek Jana Piotra Norblina.
Postanowienia ustawy zasadniczej ustanawiały trójpodział władzy oraz znosiły wolną elekcję i zasadę liberum veto. Próby przeprowadzenia reform zawartych w ustawie rządowej zostały zniweczone już w połowie 1792 roku przez Konfederację Targowicką oraz wkroczenie wojsk rosyjskich do Rzeczypospolitej. Po utracie niepodległości w 1795 roku, przez 123 lata rozbiorów, Konstytucja była symbolem dążeń narodu, dokumentem przypominający o walce o niepodległość. Później do Ustawy odwoływali się też twórcy konstytucji polskich w 20. wieku.
W 1791 roku dzień 3 maja został uznany za święto Konstytucji 3 Maja. Po drugiej wojnie światowej władze komunistyczne zastąpiły je obchodami święta 1 Maja, a w 1951 roku – zdelegalizowały. Po zmianie ustroju, od kwietnia 1990 roku, święto 3 Maja jest świętem narodowym.
Czy wiecie, że data Święta konstytucji jest ta sama dla Japonii i Polski?
Japończycy upamiętniają obecną konstytucję, która została promulgowana 3 listopada 1946 r., a w życie weszła 3 maja 1947 r.
Serdeczne życzenia z okazji Narodowego Święta Konstytucji
składa Zarząd JAAP.